بر اساس مصوبه دولت استخراج فرآورده‌های پردازشی رمزنگاری شده رمزارزها (ماینینگ) با اخذ مجوز از وزارت صنعت، معدن و تجارت مجاز است. یکی از نهاده‌های اصلی در عملیات ماینینگ، برق است که هزینه آن نیز به طور مستقیم بر سود حاصل از استخراج رمزارزها اثر می‌گذارد. روش‌های متفاوتی وجود دارد تا شبکه برق کشور در راستای عملیات ماینینگ از این فرصت استفاده کرده و برای خود درآمد ایجاد کند.
پس از همه بحث‌ها و جدل‌هایی که برای استخراج رمزارزها در فصل تابستان صورت گرفت، با سرد شدن هوا می‌توان به دنبال راه‌هایی برای جلوگیری از اتلاف برق مازاد تولیدی توسط بخش خصوصی و عمومی بود. انرژی مصرفی ماینینگ در کل جهان ۸۸۹۱ مگاوات بوده که این میزان تقریبا چهار دهم درصد مصرف برق جهان است. این میزان مصرف به طور چشمگیری طی ۶ ماه گذشته افزایش یافته است.
بیشترین حجم مصرفی انرژی دنیا برای ماینینگ، حدود ۶۰ درصد و متعلق به کشور چین است. با شروع فصل سرما میزان مصرف انرژی برق در کشور چین به دلیل استفاده از برق در وسایل گرمایشی افزایش یافته و همزمان تعرفه آن نیز افزایش می‌یابد. اما در ایران بر خلاف چین با شروع فصل‌های سرد سال، میزان مصرف و تعرفه برق مصرفی کاهش پیدا کرده یا در برخی موارد ثابت می‌ماند. با توجه به شرایط ذکر شده و این نکته که چین تلاش می‌کند، میزان مصرف برق در عملیات ماینینگ را کنترل کند، بررسی زمینه همکاری در این خصوص می‌تواند در دستور کار سیاست‌گذاران قرار گرفته تا منبع درآمدی برای شبکه برق ایران ایجاد شود.
ایران نیز یکی از فعالان در عرصه ماینینگ است و حدودا بعد از کشورهای آمریکا، کانادا، ایسلند، نروژ، سوئد و گرجستان، ۳.۱۸ درصد از کل انرژی مصرفی ماینینگ جهان را به خود اختصاص می‌دهد. در مورد میزان مصرف برق و فشار وارد بر شبکه از سوی ماینرهای داخلی به شبکه برق کشور می‌توان گفت که در حالت حداکثری با فرض اینکه در ایران از دستگاه‌های قدیمی‌تری که مصرف انرژی بیشتری دارند استفاده می‌شود این مقدار مصرف تنها یک درصد از ساعات پیک مصرف خواهد بود.
در مقام مقایسه مصرف برق ماینرها و کل ظرفیت اسمی نیروگاه‌های ایران که حدود ۸۲۳۰۶ مگاوات است، میزان مصرف برای عملیات ماینینگ رقم ناچیزی به حساب می‌آید. در حال حاضر نیروگاه‌های ایران در شرایط عادی معمولا حدود ۷۰ هزار مگاوات برق تولید می‌کنند. نکته قابل توجه این است که کل مصرف شبکه بیت‌کوین در جهان برابر فقط ۱۰ درصد تولید شبکه برق ایران است. به این معنا که حتی در زمان‌هایی مانند ظهرهای تابستان که پیک مصرف برق ایران در حدود ۵۷۶۱۸ مگاوات است، در واقع کل مصرف شبکه بیت‌کوین جهان تقریبا برابر با اتلاف این انرژی در شبکه برق سراسری ایران است.
با توجه به اینکه نزدیک به ۶۰ درصد تولید برق ایران بر عهده بخش خصوصی و عمومی غیردولتی است که به ازای دریافت گاز رایگان، هر کیلو وات ساعت تولید خود را به قیمت متوسط ۵۰ تومان به شرکت برق تحویل می‌دهند و با توجه به اینکه تولید مازاد قابل توجهی دارند که اتلاف می‌شود، این امکان برای شبکه برق سراسری ایران وجود دارد که با در اختیار قرار دادن مازاد تولید به فعالان حوزه استخراج رمزارز، نه تنها درآمد خود را افزایش داده بلکه باعث افزایش انگیزه سرمایه‌گذاری و همچنین ارزآوری برای کشور شوند.
با توجه به مطالعاتی که اخیراً در این خصوص انجام شده است، رمزارزها در مناطقی از جهان که قیمت انرژی پایین‌تر دارند، انگیزه لازم برای سرمایه‌گذاری روی صنعت برق کشورها را برای بخش خصوصی افزایش داده‌اند. حال که استخراج رمزارزها به عنوان یک صنعت در ایران نیز به رسمیت شناخته شده، بهتر است وزارت نیرو با توجه به ملاحظات کشور، مسیر گسترش بازار استخراج رمزارزها را تسهیل نماید تا از این طریق باعث تقویت بازار برق کشور شود. در مجموع با در نظر گرفتن همه امکانات موجود می‌توان از توان بالقوه استخراج رمزارزها برای تقویت شبکه برق کشور و جلوگیری از اتلاف انرژی و در نهایت ایجاد درآمد برای شبکه سراسری برق کشور استفاده کرد.
منبع: ایبِنا
ضحی ریاحی - کارشناس اقتصادی
